ویتیلیگو (یا همان پیسی) به دلیل کمبود رنگدانه ای به نام ملانین در پوست ایجاد میشود. ملانین توسط سلولهای پوست به نام ملانوسیت تولید میشود و به پوست شما رنگ میدهد. در ویتیلیگو ملانوسیت ها ی کافی برای تولید ملانین کافی در پوست شما وجود ندارد و این باعث ایجاد لکه های سفید روی پوست شما می شود. بیماری لک و پیس می‌تواند از لحاظ زیبایی ظاهری به ویژه در افرادی که پوست تیره دارند مشکل بسیار بزرگی باشد.
علائم ویتیلیگو
- از بین رفتن رنگ طبیعی پوست به صورت لک و پیس که معمولاً ابتدا در دست ها، صورت و نواحی اطراف دهانه های بدن و اندام تناسلی ظاهر می شود.
- سفید شدن زودرس رنگ موهای سر، ابروها یا ریش.
- از بین رفتن رنگ طبیعی در بافت هایی که داخل دهان و بینی را پوشانده‌اند (غشاهای مخاطی)
- گاهی اوقات بروز علائم لک و پیس به دنبال تنش های روحی شروع می شود.
- رنگ شبکیه چشم ممکن است در اثر این بیماری تغییر کند، اما در رنگ عنبیه تغییری به وجود نمی‌آید.
علت به وجود آمدن ویتیلیگو
ویتیلیگو زمانی اتفاق می‌افتد که سلول های تولید کننده رنگدانه ملانوسیت ها میمیرند یا تولید ملانین را متوقف می‌کنند. دقیقا مشخص نیست که چه چیزی باعث از کار افتادن تولید سلولهای رنگدانه می شود اما ممکن است به دلایل زیر این اتفاق بیفتد:
- اختلال در سیستم ایمنی (شرایط خود ایمنی)
- سابقه خانوادگی (وراثت)
- یک رویداد محرک مانند استرس، آفتاب سوختگی شدید یا ضربه پوستی،مانند تماس با یک ماده شیمیایی
عوارض بیماری ویتیلیگو
افراد مبتلا به ویتیلیگو ممکن است در معرض خطر ابتلا به موارد زیر باشند:
- آفتاب‌سوختگی
- مشکلات چشمی
- پریشانی اجتماعی یا روانی
- از دست دادن شنوایی
ویتیلیگو چگونه تشخیص داده میشود؟
لک و پیس یک بیماری با قابلیت تشخیص کلینیکی است و برای تشخیص آن نیاز به هیچ آزمایشی نیست. لکه های سفید ناشی از این بیماری را می‌توان در زیر نور لامپ های مخصوص معاینه با سهولت بیشتری مشاهده کرد.
در بعضی از موارد ممکن است برای تشخیص این بیماری نمونه برداری از پوست انجام شود. این نمونه‌برداری در مراحل اولیه بیماری لک و پیس، یا لک و پیس های التهابی که واکنش‌های لنفاوی همراه با آن مشاهده می شود، انجام می گیرد. همچنين ممکن است به منظور ارزیابی احتمال وجود سایر بیماریهای خود ایمنی آزمایشهای مربوط به خون از قبیل عملکرد تیروئید، مقدار ویتامین B12 نیز انجام شود.
ویتیلیگو چگونه درمان می شود؟
هیچ درمانی برای ویتیلیگو وجود ندارد و علت دقیق این بیماری ناشناخته است. اما ممکن است علت بوجود آمدن آن به دلیل یک اختلال خود ایمنی یا یک ویروس باشد. ویتیلیگو مسری نبوده و هدف از درمان پزشکی ایجاد یک رنگ پوست یکنواخت با بازگرداندن رنگ (رنگدانه مجدد) یا از بین بردن رنگ باقی مانده (دپیگمانتاسیون)است. ترمیم و بازسازی رنگدانه های پوستی روشی است که اغلب برای درمان پیسی پوست صورت و بالاتنه مناسب است، و برای قسمتهای دیگر بدن از قبیل دست ها، پاها و قسمت‌هایی از پوست که موهای آن سفید شده است کارایی چندانی ندارد و معمولاً لکه هایی که به تازگی به وجود آمده باشد در مقایسه با لکه های قدیمی که مدت طولانی بر روی پوست وجود داشتند پاسخ بهتری نسبت به درمان نشان می دهند.
درمانهای موضعی
درمانهای موضعی که در حال حاضر برای بیماری لک و پیس (ویتیلیگو) موثر هستند عبارتند از:
- کرم‌های کورتیکواستروئید: این کرم ها را می توان به مدت سه ماه برای رفع علائم لک و پیس بر روی پوست، بالا تنه و اندام های تحتانی استفاده کرد. دقت کنید که از استروئیدهای قوی هرگز نباید بر روی قسمت‌هایی از صورت به خصوص پلکها، گردن، زیر بغل و کشاله ران که پوست نازک دارد استفاده کرد.
- بازدارنده های کلسینئورین (کرم پیمکرولیموس و تاکرولیموس): این محصولات را می توان برای درمان علائم لک و پیس در محل پلک ها، صورت، گردن، زیر بغل و کشاله ران استفاده کرد.
روش نور درمانی
نوردرمانی به معنی استفاده از تابش های ماوراءبنفش (UV) برای درمان عوارض پوستی می باشد.
این روش درمانی معمولاً به صورت دو بار در هفته در یک دوره ۳ تا ۴ ماه انجام میشود. اگر بعد از این مدت آثار ترمیم و بازگشت رنگدانه ها در پوست مشاهده شود، درمان به مدت یک تا دو سال دیگر ادامه پیدا میکند تا وقتی که رنگدانه های پوست به طور کامل ترمیم و بازیابی شوند.
راهنمایی کلی
- آسیب دیدگی پوست را به حداقل برسانید.
- لباس های مناسبی برای محافظت از پوست خود بپوشید. زیرا هرگونه جراحتی اعم از بریدگی، خراشیدگی یا ساییدگی پوست می تواند منجر به ظهور لکه‌های جدیدی شود.
- با استفاده از آرایش مناسب می توان لکه های ناشی از لک و پیس را تا حد زیادی مخفی کرد.
- از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید. در ساعتی از روز که شدت نور آفتاب به حداکثر مقدار خود می رسد، سعی کنید در فضاهای سرپوشیده بمانید. همیشه از لباس های مناسب که تمام سطح پوست شما را می پوشاند استفاده کنید. از کرم های ضد آفتاب SPF50 به بالا بر روی قسمت های از پوست که در معرض نور آفتاب قرار میگیرد استفاده کنید.
